Wskazówki dotyczące zwrotu podatku z Niemiec w 2023
Niemiecki system podatkowy bardzo różni się od polskiego. Przede wszystkim w Niemczech nie ma tak, jak w Polsce, progów podatkowych. Zamiast tego podatek dochodowy w Niemczech (niem. Einkommensteuer) jest progresywny – to znaczy, że rośnie wraz z każdym euro dochodu. W związku z tym zwrot podatku w Niemczech wynika z tego, że podatek w ciągu roku odprowadzany jest od całkowitego dochodu brutto, natomiast w rocznej deklaracji podatkowej mamy okazję pomniejszyć nasz dochód o przysługujące nam ulgi i odliczenia. W związku z tym, że niemiecki podatek dochodowy jest progresywny, inny procent podatku zapłacimy od całkowitego dochodu, a inny, mniejszy, od dochodu pomniejszonego nawet o niewielką sumę przysługujących nam ulg. Właśnie ta różnica między podatkiem od dochodu przed odliczeniem i dochodu po odliczeniu ulg podatkowych jest zwracana jako zwrot podatku. Z tego względu warto mieć świadomość, jak możemy pomniejszyć nasz dochód w rocznym rozliczeniu podatkowym i otrzymać większy zwrot podatku z Niemiec. Rozliczenie podatku z Niemiec różni się od rozliczenia w Polsce. Znajomość zasad rozliczania w Niemczech, gdzie ulgi i zwolnienia podatkowe bardzo się różnią od polskich odpowiedników, może pomóc nam zaoszczędzić nawet tysiące euro.
Dobrowolne składanie zeznania podatkowego
W Niemczech nie każdy musi składać zeznanie podatkowe. Niemiecka ustawa o podatku dochodowym (niem. Einkommensteuergesetz, EStG) rozróżnia rozliczenie obowiązkowe, kiedy jest się prawnie zobowiązanym do złożenia rocznej deklaracji podatkowej, oraz rozliczenie dobrowolne, kiedy samemu można zdecydować, czy chcemy składać niemieckie zeznanie podatkowe.
Istnieje szereg warunków, które trzeba spełniać, aby nie mieć obowiązku oddawania deklaracji podatkowej, ale rzeczywiście wiele ludzi w Niemczech podlega pod taką możliwość. Zasada ta odnosi się bowiem do osób, które są zatrudnione u jednego pracodawcy i nie otrzymują poza wypłatą innych dochodów powyżej 410 euro, np. z wynajmu czy z tzw. Lohnersatzleistungen, czyli ze świadczeń w miejsce wynagrodzenia takich jak zasiłek dla bezrobotnych, zasiłek chorobowy czy macierzyński. Inne warunki są takie, że dobrowolne składanie deklaracji, jeśli jesteś w związku małżeńskim, przysługuje jedynie wtedy, kiedy oboje pracujecie na terenie Niemiec, rozliczacie się wspólnie i macie 4 klasę podatkową. W razie wątpliwości, czy podchodzimy pod ten przywilej nieoddawania zeznania podatkowego, warto zasięgnąć informacji o swojej indywidualnej sytuacji w biurach rachunkowych lub u doradcy podatkowego.
Osoby, które nie muszą oddawać deklaracji podatkowej, powinny się jednak nad tym zastanowić, ponieważ w większości przypadków jest to korzystne dla podatnika. Statystycznie prawie 90% osób dobrowolnie składających zeznanie podatkowe otrzymało zwrot w wysokości średnio 1000 euro! (Dane na rok 2017) Ponadto, możemy złożyć dobrowolną deklarację podatkową nawet do 4 lat wstecz.
Z czego może wynikać tak duży zwrot podatku? Otóż w ciągu roku nasz pracodawca odprowadza za nas składki do niemieckiego urzędu skarbowego na poczet podatku dochodowego. Odprowadza te składki od pensji brutto, którą szacuje na cały rok. Podatek jest więc obliczany od pensji brutto. W deklaracji podatkowej pomniejszamy nasze dochody o koszty uzyskania dochodu, a także inne ulgi i odliczenia podatkowe. W ten sposób zmniejszamy dochód, a tym samym należny podatek. Różnica pomiędzy odprowadzonym przez pracodawcę podatkiem a podatkiem od dochodu po odliczeniu ulg jest nam zwracana w postaci zwrotu podatku z Niemiec. Każdej osobie przysługują jakieś ulgi, a więc każdy ma szansę obniżyć swój dochód w zeznaniu podatkowym i otrzymać zwrot podatku. Dlatego, nawet jeśli nie masz obowiązku rozliczać swojego podatku dochodowego w Niemczech, zalecane jest to zrobić, a przynajmniej zastanowić się i oszacować, jak duży zwrot ewentualnie otrzymasz.
Wniosek o obniżenie niemieckiego podatku dochodowego
Aby skorzystać z procedury obniżenia podatku dochodowego, składasz w urzędzie skarbowym wniosek o przyznanie ulgi od podatku dochodowego (niem. Lohnsteuer-Ermäßigung.) Wydatki zmniejszające obciążenie podatkowe są uwzględniane od razu, a nie dopiero po złożeniu zeznania podatkowego w kolejnym roku, więc powiększamy tym samym naszą miesięczną wypłatę na rękę. Wniosek możesz złożyć do końca listopada bieżącego roku – wtedy z obniżenia skorzystasz od następnego miesiąca. Dzięki uldze uwzględnia się z wyprzedzeniem poniesione koszty i przysługujące ulgi podatkowe, a tym samym zmniejsza się Twój dochód do opodatkowania. Pracodawca odprowadza więc podatek nie od kwoty brutto jak zazwyczaj, tylko od obniżonej indywidualnie kwoty. Dzięki temu odprowadzany przez pracodawcę co miesiąc podatek jest mniejszy, a tym samym zwiększa się twój miesięczny dochód netto. Warto jednak zaznaczyć, że wysokość podatku rocznego nie zmienia się – jeśli miesięcznie odprowadzany jest za nas mniejszy podatek, to dostaniemy mniejszy zwrot (lub nadpłatę) po rozliczeniu rocznej deklaracji podatkowej. Aby urząd skarbowy przyznał Ci obniżenie podatku dochodowego, musisz udowodnić, że twoje wydatki przekraczają 600 euro. Jeśli powołujesz się na same koszty uzyskania przychodu, muszą one wynosić co najmniej 1.800 euro.
Paragony i rachunki warto zachować dla urzędu skarbowego
Istnieją pewne ulgi podatkowe, które odlicza się ryczałtowo. Wtedy nie trzeba zatrzymywać dowodów kupna, czyli paragonów, rachunków itd., ale i tak rozsądniej byłoby je zachować. Tak jest w przypadku kosztów uzyskania przychodu na zatrudnieniu – można ryczałtowo odliczyć 110 euro, ale co jeśli wydaliśmy więcej? Wtedy mamy szansę odliczyć rzeczywiste koszty, które musimy udowodnić. Zawsze więc warto zachować paragony i faktury dla urzędu skarbowego, w razie gdyby kwota ryczałtowa była znacznie niższa od rzeczywiście poniesionego obciążenia finansowego. Natomiast jeśli daną ulgę odlicza się wyłącznie na podstawie kosztów rzeczywistych, możemy odliczyć tylko te wydatki, które jesteśmy w stanie udowodnić. Niemiecki urząd skarbowy bardzo często wymaga bowiem dowodu wskazanych w rozliczeniu kwot w postaci kopii paragonów, faktur, umów itp. Dotyczy to zwłaszcza osób samozatrudnionych i prowadzących działalność gospodarczą.
Często do zwrotu podatku z pracy w Niemczech przyczyniają się dojazdy do pracy. Zwrot podatku za dojazdy do pracy polega na tym, że dochód pomniejszamy o koszty dojazdów. Możemy odliczyć dojazdy ryczałtowo – wtedy za każdy kilometr liczymy 30 centów (uwaga, liczymy tylko trasę w jedną stronę, nie w obie), niezależnie od tego, jakiego środka transportu używamy. Jednak możemy odliczyć od podatku koszty rzeczywiste dojazdu do pracy, jeżeli okazały się wyższe – czy to paliwo, czy bilety do transportu publicznego. Absolutnie konieczne są jednak przy tym paragony za paliwo lub dowody w postaci kupionych biletów.
Obciążenia nadzwyczajne w Niemczech
Obciążenia nadzwyczajne w Niemczech (niem. außergewöhnliche Belastungen) to wydatki prywatne, które można odliczyć od podatku. O obciążeniach nadzwyczajnych mówimy wtedy, gdy szczególne okoliczności w życiu prywatnym powodują, że potrzebujesz więcej pieniędzy na życie niż normalnie i byłeś zmuszony wydać większą sumę niż osoby o podobnym do ciebie statusie materialnym i cywilnym. Dotyczy to np. osób dotkniętych klęską powodzi w lipcu 2021 r. Niemiecka ustawa o podatku dochodowym rozróżnia dwa rodzaje obciążeń nadzwyczajnych – ogólne i szczególne obciążenia. Przyjmuje się, że każdy jest w jakimś stopniu narażony na ogólne obciążenia nadzwyczajne i do pewnej kwoty musi być w stanie samemu je pokryć. Dopiero po przekroczeniu granicy, która ustalana jest na podstawie porównania do kosztów innych osób o podobnym statusie materialnym i obliczana jest inaczej dla każdego pojedynczego obciążenia, można odliczyć sumę wydaną z powodu jakiegoś obciążenia. Jednak ponad daną granicę odliczać można każde euro kosztów. Inaczej jest w przypadku szczególnych obciążeń nadzwyczajnych, gdzie można odliczyć koszty ryczałtowo lub też w całości.
Ogólne obciążenia nadzwyczajne to różne wydatki zdrowotne, np. na aparat słuchowy, protezy, okulary, wózek inwalidzki, dopłaty za leki przepisane na receptę, a także koszty pogrzebu członka rodziny. Natomiast szczególne obciążenia to np. te wynikające ze stopnia niepełnosprawności czy opieki nad osobami niepełnosprawnymi.
