Klasy, grupy i progi podatkowe – porównanie i największe różnice
Pojęcia klas, grup i progów podatkowych w polskim i niemieckim systemie znacznie się różnią. Polacy wyjeżdżający do pracy do Niemiec mają potem przez to problemy z dostosowaniem się do niemieckiego systemu i wydaje się on im jeszcze trudniejszy, niż jest w rzeczywistości. Poznanie definicji tych pojęć ułatwi funkcjonowanie w niemieckiej rzeczywistości podatkowej i przybliży procesowe rozliczenie podatku z Niemiec.
Porównanie klas z grupami podatkowymi
W Polsce grupa podatkowa odnosi się do podatku od spadków i darowizn i wskazuje na stopień bliskości pomiędzy osobą przekazującą i otrzymującą darowiznę. Zgodnie z tą grupą ustalana jest wysokość podatku. W niemieckim systemie nie funkcjonuje pojęcie grupy podatkowej. Jeśli ktoś mówi o grupie podatkowej, najprawdopodobniej ma na myśli klasę podatkową w Niemczech, ponieważ pojęcia te czasem używane są wymiennie. Oficjalna nazwa funkcjonująca w niemieckich dokumentach to klasa, ale potocznie można czasem usłyszeć również grupę podatkową Ten skrót myślowy może wynikać z tego, że klasa podatkowa obejmuje grupy osób. Z kolei w Polsce nie ma pojęcia klasa podatkowa.
Czym różnią się klasy podatkowe od progów podatkowych
W Niemczech podatek dochodowy jest zawsze progresywny. Oznacza to, że podatek wzrasta proporcjonalnie do wysokości dochodów. Innymi słowy z każdym zarobionym euro ponad kwotę wolną od podatku (w 2022 roku 10.347 euro) wzrasta należna kwota podatku dochodowego. Podatek dochodowy w Niemczech jest więc zawsze indywidualny i dostosowany do wysokości zarobków. Co roku niemieckie Ministerstwo Finansów przygotowuje złożone równania, dzięki którym tworzone są kalkulatory i wylicza się wysokość podatku dla siebie. W Niemczech nie ma więc progów podatkowych, a dochód poczynając od kwoty wolnej od podatku np. w 2021 roku wynosił 9744 € dla osób rozliczających się samodzielnie, podczas gdy obecnie wynosi 14-45% wysokości dochodów.
Klasy podatkowe w Niemczech dotyczą wyłącznie osób zatrudnionych i według nich pracodawca oblicza miesięczny podatek dochodowy odprowadzany za pracownika do urzędu skarbowego. Mają one więc wpływ na miesięcznie otrzymywaną wypłatę netto. Warto mieć świadomość, że klasa podatkowa nie zmienia całkowitej wysokości podatku dochodowego do zapłacenia, a jedynie reguluje ilość miesięcznie odprowadzonego podatku. Ewentualną nadwyżkę lub niedopłatę podatku korygujemy w rocznej deklaracji podatkowej.
Klasy podatkowe w Niemczech są czasem przez Polaków błędnie interpretowane jako progi podatkowe w Polsce. Przypomnijmy więc najpierw, czym one są. W Polsce progi podatkowe to granice dochodu, przy których zmienia się stawka podatku dochodowego. W 2022 progi podatkowe w Polsce zostały zmodyfikowane i wynoszą:
· I próg podatkowy – stosowany przy dochodach do 120.000 zł, podatek wynosi 12% minus kwota zmniejszająca podatek (3.600 zł);
· II próg podatkowy – przy dochodach powyżej 120.000 zł, podatek wynosi 32% od nadwyżki ponad 120.000 plus 10.800 (ta kwota to podatek do zapłacenia przy dochodach o wysokości 120.000);
· III próg podatkowy – dodatek solidarnościowy w wysokości 4% od dochodów przekraczających 1.000.000 zł.
Różnice między grupami a progami podatkowymi
Grupy podatkowe w Niemczech to nazwa stosowana czasem zamiennie z klasami podatkowymi, ale to ta druga nazwa jest poprawna i oficjalna. Dodatkowo grupy podatkowe to pojęcie używane w Polsce przy określaniu stopnia bliskości osób, którym ktoś przekazał spadek lub darowiznę, w celu ustalenia wysokości podatku. Grupy podatkowe w Polsce i w Niemczech to więc dwa całkowicie różne pojęcia. Z kolei progi podatkowe nie występują w Niemczech. W Polsce progi to górne limity określające dany procent podatku dochodowego należnego do zapłacenia.
Podsumowanie – największe różnice pomiędzy klasami, grupami a progami podatkowymi
Podsumowując – każde z tych pojęć znaczy coś innego oraz każde z tych pojęć ma zupełnie inne znaczenie w Polsce i w Niemczech. W Niemczech posługujemy się właściwie tylko pojęciem klas podatkowych, które stanowią o wysokości kwoty netto wypłacanej miesięcznie przez pracodawcę. Każdy pracownik przyporządkowany jest do jednej z 6 klas podatkowych. Klasa podatkowa w Niemczech określa więc wysokość podatku dochodowego, który pracodawca musi odprowadzić za pracownika w ujęciu miesięcznym. Klasa podatkowa nie ma nic wspólnego z polską grupą podatkową odnoszącą się do podatku od spadku i darowizny, natomiast bywa nazywana potocznie grupą podatkową. Progi podatkowe to z kolei termin związany tylko i wyłącznie z polskim podatkiem dochodowym.
