Status studenta jest bardzo korzystny na terenie Niemiec. Niezależnie od tego, czy studiuje się na terenie Niemiec, czy też w innym kraju członkowskim Unii Europejskiej, ma się prawo do pracy na specjalnych zasadach, czyli na umowie dla studentów (niem. Werkstudent). Można jednak również pracować na zwykłej niemieckiej umowie o pracę, przy której także przysługują pewne ulgi z racji bycia studentem. Często jest to duża zaleta dla pracodawców, jako że nie muszą za studentów odprowadzać wszystkich składek socjalnych, jakie musieliby w przypadku osoby bez statusu studenta. Dlatego studenci, zarówno z Polski, jak i z Niemiec, mają w Niemczech pewną przewagę nad innymi. Studenci z Polski często wyjeżdżają do pracy w Niemczech na wakacje. Warto więc wiedzieć, jak rozliczyć swój podatek dochodowy i otrzymać zwrot podatku.
Najważniejszym faktem dla studenta pracującego w Niemczech jest to, że niezależnie od tego, w którym kraju mieszka na stałe i studiuje, podatek od wynagrodzenia w Niemczech musi rozliczyć w Niemczech. Wynika to z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Jeśli zakończył się rok podatkowy i student chce otrzymać zwrot podatku z pracy w Niemczech, musi więc oddać zeznanie podatkowe w Niemczech. Nie wszyscy niemieccy pracownicy muszą składać roczną deklarację podatkową, więc możliwe, że u danego studenta nie występuje taki obowiązek i nie otrzyma żadnego przypomnienia z niemieckiego urzędu skarbowego. Warto jednak zawsze sprawdzić, czy aby nie opłaca się oddać zeznania podatkowego, ponieważ w większości przypadków z dobrowolnego rozliczenia podatku dochodowego otrzymamy zwrot. Szczególnie w przypadku studentów, którzy pracowali tylko przez krótki czas, np. przez wakacje, lub też, którzy pracowali tylko sporadycznie, na niewielką część etatu. Wtedy bowiem prawdopodobnie nie przekroczyli kwoty wolnej od podatku, która w 2022 wynosiła 10.347€, a w 2023 roku została podniesiona do 10.908€. Jest ona co roku obliczana na nowo, więc również w następnych latach zostanie podniesiona. W takim przypadku złożenie deklaracji podatkowej przez studenta na pewno się opłaci, ponieważ zostanie mu zwrócony cały pobrany podatek.
Jeśli u kogoś występuje obowiązek oddawania rocznego zeznania podatkowego, wtedy czas na to jest do 2 października 2023 roku. Jednak, jeśli ktoś nie ma takiego obowiązku, co jest częstym przypadkiem u studentów pracujących w Niemczech, termin ten jest znacznie dłuższy. Wtedy można oddać zeznanie podatkowe nawet 4 lata później. Można rozliczyć się z podatku nawet 4 lata wstecz, czyli za pracę w 2022 roku można rozliczyć się aż do końca 2026 roku. Najbezpieczniej jest jednak zrobić to tuż po zakończeniu roku podatkowego, kiedy otrzyma się od pracodawcy niemiecki PIT, czyli Jahreslohnsteuerbescheinigung.
Podsumowując, aby otrzymać zwrot podatku ze statusem studenta w Niemczech, należy po zakończeniu roku podatkowego złożyć niemiecką deklarację podatkową do niemieckiego urzędu skarbowego. Jeśli student w 2022 roku nie przekroczył kwoty 10.347€, wtedy otrzyma pełny zwrot podatku. Jeśli przekroczył te kwotę, prawdopodobnie i tak będzie się to jednak opłacało. Z procesem rozliczenia podatkowego można zgłosić się o pomoc do polskiego biura rozliczeniowego w Niemczech.
W niemieckim podatku dochodowym nie ma progów podatkowych. Podatek dochodowy jest progresywny – to oznacza, że procent należnego podatku wzrasta wraz z każdym zarobionym euro. Podatek pobierany z pensji studenta w ciągu roku obliczany jest na podstawie dochodów bez odliczenia jakichkolwiek ulg podatkowych. Jeśli więc składając deklarację podatkową odliczymy przysługujące nam ulgi podatkowe i inne koszty uzyskania dochodu, pomniejszymy nasz dochód o określoną kwotę. Tym samym pomniejszymy procent podatku należnego od naszego dochodu. Z tego właśnie wynika zwrotu podatku dla studenta. Nie da się więc jednoznacznie określić, ile będzie wynosić zwrot podatku konkretnego studenta, ponieważ to kwestia bardzo indywidualna. W przypadku osób, które nie przekroczyły kwoty wolnej od podatku, będzie to jednak całość odprowadzonego przez pracodawcę podatku dochodowego.
Łatwo jest obliczyć zwrot podatku dochodowego w przypadku studentów, którzy nie przekroczyli kwoty wolnej od podatku. Cały podatek dochodowy, a także podatek kościelny, jeśli podało się swoją wiarę przy rozpoczęciu pracy i podatek kościelny będzie pobierany, zostaną zwrócone w formie zwrotu podatku. Wystarczy więc wziąć kwotę z 4 wiersza Lohnsteuerbeschinigung, gdzie będzie pobrany Lohnsteuer, czyli podatek od wynagrodzenia. Ta kwota będzie w całości zwrócona studentowi.
W przypadku studentów, którzy zarobili więcej niż kwotę wolną od podatku, nie da się łatwo przeliczyć, ile zwrotu można oczekiwać. Można jednak odliczyć odpowiednio przysługujące studentowi ulgi i sprawdzić w specjalnym programie, ile wyniesie zwrot. Jeżeli wiemy dokładnie, jak odliczyć nasze koszty uzyskania dochodu, możemy wpisać nasz dochód po odliczeniach w kalkulator podatkowy na dany rok, dostępny w Internecie, np. na stronie Federalnego Ministerstwa Finansów. Następnie można obliczyć różnicę pomiędzy pobranym w ciągu roku podatkiem a podatkiem należnym po odliczeniu kosztów. Ta właśnie różnica zostanie zwrócona podatnikowi.
Jako student z Polski pracujący w Niemczech należy pamiętać, że od podatku możemy odliczyć te koszty, które zostały poniesione w Niemczech. Koszty poniesione w Polsce nie będą akceptowane przez niemiecki urząd skarbowy.
Najistotniejsze odliczenia dla studentów to: