Zgodnie z umową zawartą między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania dochody danej osoby zostaną opodatkowane wyłącznie w kraju, w którym zostały osiągnięte. Jak więc w praktyce wygląda rozliczanie podatku z Niemiec?
Kraj rezydencji podatkowej to kraj, w którym podatnik podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu i musi rozliczyć się z całości swojego dochodu osiągniętego zarówno w kraju rezydencji, jak i poza jego granicą. W Polsce, w Niemczech oraz w większości krajów UE rezydentem podatkowym danego kraju zostaje się wówczas, gdy spędziło się w nim co najmniej 183 dni. W szczególnych przypadkach można pozostać rezydentem podatkowym swojego kraju pochodzenia (nawet w przypadku pracy i zamieszkania poza jego granicami przez ponad 183 dni), jeśli będziesz w stanie udowodnić, że dalej łączą cię z tym krajem silne więzi społeczne i ekonomiczne. Takimi czynnikami są np. posiadanie małżonków i/lub dzieci w kraju pochodzenia, utrzymywanie gospodarstwa domowego, posiadanie mieszkania itp.
Zgodnie z umową wspomnianą we wstępie dochody z Polski i Niemiec nie zostaną podwójnie opodatkowane. Dochody z pracy w Niemczech rozliczane będą w Niemczech, natomiast dochody z pracy w Polsce – w Polsce, ta zasada ma zastosowanie także jeśli uzyskujesz dochody z obu tych krajów w tym samym czasie. W każdym z krajów należy złożyć deklarację podatkową (jeśli jest taki obowiązek*). W państwie, w którym jesteś rezydentem do spraw podatkowych, należy rozliczyć się z całości swoich dochodów światowych. Jeśli więc uzyskujesz dochody z pracy w Niemczech, ale pozostajesz rezydentem podatkowym Polski, dochody osiągnięte za granicą zostaną zwolnione z opodatkowania w Polsce. Masz jednak obowiązek wykazać je w deklaracji PIT. Zwolnienie tych dochodów następuje zgodnie z zasadą wyłączenia z progresją – dochody z Niemiec nie zostaną bezpośrednio opodatkowane, ale będą miały wpływ na podatek zapłacony w Polsce, ponieważ jest on obliczany od całego dochodu światowego danej osoby. Może to wpłynąć np. na przeskoczenie do wyższego progu podatkowego.
W takiej sytuacji w Niemczech musisz rozliczyć się z dochodu osiągniętego tylko w Niemczech. Nie oznacza to jednak, że nie musisz udowadniać swojego dochodu z Polski – do rozliczenia podatku w Niemczech potrzebne będzie zaświadczenie UE/EOG o dochodach osiągniętych w Polsce, nawet jeśli wynosiły 0 zł. Następne kroki rozliczenia podatku z Niemiec są podejmowane już w niemieckich urzędach.
Niemieckie zeznanie podatkowe należy złożyć do 31 lipca we właściwym sobie niemieckim urzędzie skarbowym. Niemiecki urząd skarbowy to Finanzamt. Do odpowiedniego Finanzamtu jesteśmy przypisywani po kodzie pocztowym miejsca zameldowania w Niemczech, jeśli takowe mamy. Jeśli nie ma zameldowania na terenie Niemiec, tak jak w przypadku polskich firm budowlanych wykonujących usługi w Niemczech lub osób, które tylko pobierają emeryturę z Niemiec, istnieją zasady przynależności do niemieckich urzędów skarbowych. Dla wspomnianych emerytów jest to Finanzamt Neubrandenburg, natomiast dla polskich firm budowlanych będą to inne urzędy skarbowe w zależności od nazwy przedsiębiorstwa/nazwiska przedsiębiorcy:
* W Polsce co do zasady każdy, kto osiągnął jakikolwiek przychód, ma obowiązek złożyć deklarację podatkową, z małymi wyjątkami takimi jak zerowy PIT dla młodych. W Niemczech osoby, które otrzymują przez cały rok wynagrodzenie od jednego pracodawcy i nie wykazują innych dochodów, są zwolnione z obowiązku składania rocznej deklaracji podatkowej. Zalecane jest jednak, aby się rozliczać, ponieważ po odliczeniu ulg w większości przypadków należy się zwrot podatku z Niemiec. Pozostałe osoby, np. prowadzące działalność gospodarczą gewerbe, mają obowiązek złożyć taką deklarację.